Print

 Από ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

   ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ


 Περιγραφή

Το έργο «Ευρωπαϊκό Δίκαιο» αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο, που κατά τρόπο εύληπτο και συστηματικό διατρέχει το σύνολο του ευρωπαϊκού-ενωσιακού δικαίου, παρακολουθώντας τη συνολική εξέλιξή του τόσο από πλευράς νομοθεσίας και νομολογίας όσο και θεωρίας, είναι δε ενημερωμένο μέχρι τις αρχές του τρέχοντος έτους.

Το βιβλίο, αποτελούμενο από 19 κεφάλαια, διατηρεί τη βασική δομή του και πραγματεύεται τις βασικές αρχές και έννοιες που διέπουν την κοινοτική - ενωσιακή έννομη τάξη, καθώς και τις θεμελιώδεις ελευθερίες.Διατρέχει αρχικά την ιστορική διαδρομή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αναδεικνύοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της πολιτειακής αρχιτεκτονικής και του πολιτικού συστήματος της Ένωσης. Στη συνέχεια παρουσιάζει τα ενωσιακά θεσμικά όργανα, την ενωσιακή έννομη τάξη και το σύστημα δικαστικής προστασίας. Τέλος, αναλύει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και του δίκαιου του ανταγωνισμού, χωρίς να παραλείπει την αναφορά και στις εν γένει πολιτικές δράσεις, εσωτερικής και εξωτερικής φύσης, της Ένωσης.

Η πέμπτη έκδοση βρίσκει την ΕΕ σε μια δύσκολη ιστορική καμπή. Στη δημοσιονομική κρίση προστέθηκε και η προσφυγική, που δοκιμάζει έντονα τις αντοχές της. Ενόψει αυτών των προβλημάτων, εάν δεν υπήρχε η Ένωση, θα έπρεπε επειγόντως να την ανακαλύψουμε.


Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Σελ. 9
1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ  
1.1. Εισαγωγικές διασαφήσεις Σελ. 33
1.2. Οι επίσημες εκδόσεις της ΕΕ Σελ. 35
1.3. Βιβλιογραφία Σελ. 36
1.4. Διευθύνσεις στο διαδίκτυο Σελ. 39
2 Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ Σελ. 41
2.1. Εισαγωγή Σελ. 41
2.2. Οι προσπάθειες για την ένωση της Ευρώπης μέχρι τον α΄ παγκόσμιο πόλεμο Σελ. 42
2.3. Οι προσπάθειες για την ένωση της Ευρώπης μετά τον β΄ παγκόσμιο πόλεμο Σελ. 44
2.3.1. Κλασσικοί ευρωπαϊκοί διεθνείς οργανισμοί Σελ. 46
2.3.2. Υπερεθνικοί ευρωπαϊκοί διεθνείς οργανισμοί Σελ. 47
2.3.2.1. Η ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Σελ. 48
2.3.2.2. Η εξέλιξη των Κοινοτήτων (διεύρυνση και εμβάθυνση) Σελ. 51
2.3.2.2.1. Η διεύρυνση - από τους 6 στους 28 Σελ. 52
Α. Η Ευρώπη των 9 Σελ. 52
Β. Η Ευρώπη των 10, 12 Σελ. 52
Γ. Η Ευρώπη των 15 Σελ. 53
Δ. Η Ευρώπη των 25, 27, 28 Σελ. 54
Ε. Μια ιδιόμορφη διεύρυνση και μια σμίκρυνση Σελ. 55
ΣΤ. Οι προοπτικές Σελ. 55
2.3.2.2.2. Η εμβάθυνση, από τις Κοινότητες στην Ένωση Σελ. 56
Α. Οι πρώτες τροποποιήσεις του θεσμικού συστήματος Σελ. 57
Β. Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασία Σελ. 57
Γ. Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη Σελ. 58
Δ. Η Οικονομική και Νομισματική Ένωση Σελ. 59
Ε. Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Συνθήκη του Μάαστριχτ) Σελ. 59
ΣΤ. Η Συνθήκη του Άμστερνταμ Σελ. 60
Η. Η συνθήκη της Νίκαιας Σελ. 61
Θ. Η συνθήκη για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα Σελ. 62
Ι. Η Συνθήκη της Λισαβόνας Σελ. 64
Κ. Η αντιμετώπιση της δημοσιονομικής και προσφυγικής κρίσης Σελ. 65
Λ. Οι προοπτικές Σελ. 66
3 ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Σελ. 69
3.1. Ο ΟΟΣΑ, ΤΟ ΝΑΤΟ, Ο ΟΑΣΕ Σελ. 69
3.2. Το Συμβούλιο της Ευρώπης Σελ. 71
3.2.1. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) Σελ. 73
3.2.2. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) Σελ. 74
4 Η ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Σελ. 78
4.1. Η ενιαία αρχιτεκτονική της Ένωσης Σελ. 79
4.2. Η νομική προσωπικότητα της Ένωσης Σελ. 80
4.3. Η πολιτειακή φύση της Ένωσης Σελ. 82
4.4. Σύνταγμα ή Συνθήκη ως βάση της Ένωσης; Σελ. 85
4.5. Η φύση του δικαίου της Ένωσης Σελ. 87
4.6. Οι πολιτευματικές αρχές της Ένωσης - το αξιακό σύστημα Σελ. 89
4.6.1. Ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ελευθερίας Σελ. 92
4.6.2. Η αρχή της ισότητας Σελ. 93
4.6.3. Η δημοκρατική αρχή Σελ. 94
4.6.3.1. Η αρχή της αντιπροσωπευτικής, συμμετοχικής δημοκρατίας Σελ. 97
4.6.3.2. Η συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων Σελ. 98
4.6.4. Η αρχή του κράτους δικαίου Σελ. 98
4.6.5. Η κοινωνική αρχή Σελ. 100
4.6.6. Τα ατομικά δικαιώματα Σελ. 101
4.6.6.1. Η κατοχύρωση των ατομικών δικαιωμάτων στην Ένωση Σελ. 102
4.6.6.2. Ειδικά κατοχυρωμένα ατομικά δικαιώματα Σελ. 104
4.6.6.3. Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ Σελ. 106
Α. Οι φορείς των δικαιωμάτων Σελ. 107
Β. Οι περιορισμοί των ατομικών δικαιωμάτων Σελ. 109
Γ. Η προσχώρηση στην ΕΣΔΑ Σελ. 110
Δ. Τα επιμέρους ατομικά δικαιώματα Σελ. 111
4.6.7. Η απαγόρευση των διακρίσεων λόγω ιθαγενείας Σελ. 114
4.6.7.1. Πεδία εφαρμογής Σελ. 116
4.6.7.2. Διακρίσεις Σελ. 116
4.6.8. Το «οικονομικό σύνταγμα» της Ένωσης - Οι στόχοι της Ένωσης Σελ. 117
4.7. Οι βάσεις του συστήματος: τα κράτη και οι πολίτες - η διττή νομιμοποίηση Σελ. 120
4.7.1. Τα κράτη μέλη ως θεμέλιο του συστήματος Σελ. 121
4.7.1.1. Η οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων Σελ. 123
4.7.1.2. Η ρήτρα συμπλήρωσης των κενών Σελ. 128
4.7.1.3. Η αρχή της επικουρικότητας Σελ. 129
Α. Η έννοια Σελ. 130
Β. Η εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας - η εμπλοκή των εθνικών κοινοβουλίων Σελ. 131
4.7.1.4. Η αρχή της αναλογικότητας Σελ. 133
4.7.1.5. Οι συνταγματικές εξουσιοδοτήσεις των κρατών μελών - το ελληνικό Σύνταγμα Σελ. 134
4.7.2. Οι πολίτες ως θεμέλιο του συστήματος Σελ. 136
4.7.2.1. Η ευρωπαϊκή ιθαγένεια Σελ. 137
4.7.2.2. Έννοια και κτήση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας Σελ. 138
4.7.2.3. Δικαιώματα που προκύπτουν από την Ευρωπαϊκή Ιθαγένεια Σελ. 141
5 ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Σελ. 147
5.1. Η προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση Σελ. 147
5.2. Η αποχώρηση και η αποπομπή κράτους μέλους Σελ. 149
5.3. Η αναστολή δικαιωμάτων συμμετοχής Σελ. 151
5.4. Οι υποχρεώσεις των κρατών μελών και της Ένωσης Σελ. 155
5.4.1. Οι υποχρεώσεις της Ένωσης έναντι των κρατών μελών Σελ. 155
5.4.2. Οι υποχρεώσεις των κρατών μελών έναντι της Ένωσης Σελ. 157
5.5. Οι προστατευτικές ρήτρες και οι ρήτρες εθνικής ασφάλειας Σελ. 159
5.6. Η ενισχυμένη συνεργασία Σελ. 162
5.7. Η αναθεώρηση και η κατάργηση των Συνθηκών Σελ. 165
5.7.1. Η συνήθης διαδικασία αναθεώρησης Σελ. 167
5.7.2. Η απλοποιημένη διαδικασία αναθεώρησης Σελ. 168
5.7.2.1. Η απλοποιημένη διαδικασία αναθεώρησης του τρίτου μέρους της ΣΛΕΕ Σελ. 168
5.7.2.2. Η απλοποιημένη διαδικασία αναθεώρησης του τρόπου λήψης των αποφάσεων Σελ. 168
5.8. Η Ένωση στον διεθνή χώρο Σελ. 170
5.8.1. Το δικαίωμα πρεσβεύσεως Σελ. 170
5.8.2. Η σύναψη των διεθνών συνθηκών Σελ. 171
5.8.2.1. Η έκταση της αρμοδιότητας Σελ. 171
5.8.2.2. Κατηγορίες διεθνών συνθηκών Σελ. 173
5.8.2.3. Τα αποτελέσματα των διεθνών συνθηκών Σελ. 174
5.8.3. Η συμμετοχή της Ένωσης σε διεθνείς οργανισμούς Σελ. 175
6 ΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Σελ. 177
6.1. Το σύστημα των ιδίων πόρων Σελ. 177
6.2. Η προβληματική των ιδίων πόρων Σελ. 180
6.3. Τα έξοδα Σελ. 182
   
6.4. Ο ενωσιακός προϋπολογισμός Σελ. 183
6.4.1. Η κατάρτιση και οι αρχές του προϋπολογισμού Σελ. 183
6.4.2. Η εφαρμογή του προϋπολογισμού Σελ. 184
6.4.3. Ο έλεγχος του προϋπολογισμού Σελ. 184
6.5. Η καταπολέμηση της απάτης Σελ. 186
7 ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Σελ. 188
7.1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Σελ. 192
7.1.1. Σύνθεση και οργάνωση Σελ. 192
7.1.2. Καθήκοντα, εξουσίες Σελ. 193
7.1.3. Τρόπος λειτουργίας Σελ. 195
7.2. Το Συμβούλιο Σελ. 197
7.2.1. Σύνθεση Σελ. 197
7.2.2. Καθήκοντα, αρμοδιότητες Σελ. 199
7.2.3. Τρόπος λειτουργίας Σελ. 201
7.2.3.1. Αναβίωση του συμβιβασμού του Λουξεμβούργου; Σελ. 204
7.2.3.2. Η Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων (COREPER) Σελ. 206
7.2.3.3. Η Γενική Γραμματεία Σελ. 207
7.2.4. Οι εκπρόσωποι των κρατών μελών συνερχόμενοι στα πλαίσια του Συμβουλίου Σελ. 207
7.3. Η Επιτροπή Σελ. 208
7.3.1. Σύνθεση Σελ. 209
7.3.2. Καθήκοντα, αρμοδιότητες Σελ. 213
7.3.3. Τρόπος λειτουργίας Σελ. 215
7.3.4. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για την ΚΕΠΠΑ (ΥπΕΚΕΠΠΑ) Σελ. 218
7.4. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) Σελ. 220
7.4.1. Σύνθεση Σελ. 220
7.4.2. Καθήκοντα, Αρμοδιότητες Σελ. 222
7.4.3. Τρόπος λειτουργίας Σελ. 225
7.4.4. Πολιτικά κόμματα Σελ. 226
7.4.5. Σχέσεις του ΕΚ με τα εθνικά κοινοβούλια Σελ. 227
7.4.6. Ο διαμεσολαβητής, o επόπτης προστασίας δεδομένων Σελ. 229
7.5. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) Σελ. 231
7.5.1. Σύνθεση ΔΕΕ Σελ. 232
7.5.1.1. Το Δικαστήριο (ΔΕΕ) Σελ. 233
7.5.1.2. Το Γενικό Δικαστήριο (ΓεΔ) Σελ. 234
7.5.1.3. Τα Ειδικευμένα Δικαστήρια (ΕΔ) Σελ. 234
7.5.2. Αρμοδιότητες ΔΕΕ Σελ. 235
7.5.3. Τρόπος λειτουργίας Σελ. 240
7.6. Το Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕλΣ) Σελ. 241
7.6.1. Σύνθεση Σελ. 242
7.6.2. Αρμοδιότητες, τρόπος λειτουργίας Σελ. 242
7.7. Τα όργανα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) Σελ. 243
7.7.1. Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) Σελ. 244
7.7.2. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) Σελ. 244
7.8. Τα επικουρικά όργανα Σελ. 247
7.8.1. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΟΚΕ) Σελ. 248
7.8.2. Η Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) Σελ. 250
7.8.3. Επιτροπές, Γραφεία, Οργανισμοί Σελ. 251
7.9. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) Σελ. 253
7.10. Οργανωτικά Σελ. 254
7.10.1. Η έδρα των Οργάνων Σελ. 254
7.10.2. Γλώσσες Σελ. 255
7.10.3. Προνόμια Σελ. 256
7.10.4. Υπαλληλικό προσωπικό Σελ. 256
7.11. Μια συνολική θεώρηση του θεσμικού συστήματος Σελ. 257
8 Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΕΝΩΣΙΑΚΩΝ ΠΡΑΞΩΝ Σελ. 263
8.1. Η συνήθης νομοθετικής διαδικασία Σελ. 265
8.2. H Ειδική νομοθετική διαδικασία Σελ. 268
8.2.1. Η διαδικασία της διαβούλευσης Σελ. 268
8.2.2. Η διαδικασία της σύμφωνης γνώμης Σελ. 270
8.3. Οι εκτελεστικές πράξεις - επιτροπολογία (comitologie) Σελ. 271
8.4. Ειδικές διαδικασίες Σελ. 273
8.4.1. Η διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού Σελ. 274
8.4.2. Η διαδικασία κατάρτισης διεθνών συνθηκών Σελ. 275
8.5. Η διαδικασία στα πλαίσια της ΚΕΠΠΑ Σελ. 276
9 Η ΕΝΩΣΙΑΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ Σελ. 277
9.1. Η αυτονομία της έννομης τάξης Σελ. 277
9.2. Πεδία εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου Σελ. 279
9.2.1. Χρονικά πεδία εφαρμογής Σελ. 280
9.2.2. Τοπικά πεδία εφαρμογής Σελ. 280
9.2.3. Το προσωπικό πεδίο εφαρμογής Σελ. 282
9.2.4. Το ουσιαστικό πεδίο εφαρμογής Σελ. 284
9.3. Οι πηγές του Ευρωπαϊκού Δικαίου Σελ. 285
9.3.1. Το πρωτογενές δίκαιο Σελ. 285
9.3.2. Το παράγωγο (δευτερογενές) δίκαιο Σελ. 287
9.3.2.1. Οι διακρίσεις των πράξεων σε νομοθετικές και μη νομοθετικές Σελ. 287
9.3.2.2. Ο Κανονισμός Σελ. 288
9.3.2.3. Η Οδηγία Σελ. 291
Α. Υποχρέωση μεταφοράς της Οδηγίας Σελ. 293
Β. Συνέπειες μη ή πλημμελούς μεταφοράς της Οδηγίας Σελ. 294
9.3.2.4. Η Απόφαση Σελ. 298
9.3.2.5. Σύσταση και Γνώμη Σελ. 300
9.3.2.6. Το τριτογενές δίκαιο Σελ. 301
9.3.2.7. Άτυπες πράξεις, Soft law Σελ. 303
9.3.2.8. Η έκδοση και δημοσίευση των πράξεων - η ποιότητα της νομοθεσίας Σελ. 304
9.3.3. Το έθιμο Σελ. 308
9.3.4. Οι γενικές αρχές Σελ. 309
9.3.5. Το Διεθνές Δίκαιο Σελ. 312
9.3.6. Η νομολογία Σελ. 314
9.3.7. Οι πράξεις των Μονίμων Αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σελ. 315
9.3.8. Ιδιαίτερο Δίκαιο Σελ. 316
9.3.9. Η μεταξύ των κανόνων δικαίου ιεράρχηση Σελ. 317
9.4. Η εφαρμογή των κανόνων του ενωσιακού δικαίου - Ευρωπαϊκό Διοικητικό Δίκαιο Σελ. 319
9.4.1. Άμεση εφαρμογή από τα ενωσιακά όργανα Σελ. 319
9.4.2. Η εφαρμογή από τα κράτη μέλη Σελ. 322
9.5. Η σχέση της ενωσιακής με την εθνική έννομη τάξη Σελ. 326
9.5.1. Η αμεσότητα του ενωσιακού δικαίου Σελ. 326
9.5.1.1. Η έννοια, η θεμελίωση, τα κριτήρια της αμεσότητας Σελ. 327
9.5.1.2. Η αμεσότητα επιμέρους διατάξεων Σελ. 330
9.5.2. Η υπεροχή του ενωσιακού δικαίου Σελ. 338
9.5.2.1. Η υπεροχή από τη σκοπιά του ενωσιακού δικαίου Σελ. 339
9.5.2.2. Η υπεροχή από τη σκοπιά του εθνικού δικαίου Σελ. 342
9.5.2.3. Η θεωρητική προσέγγιση Σελ. 345
9.6. Η ενωσιακή και η διεθνής έννομη τάξη Σελ. 349
10 ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Σελ. 353
10.1. Εισαγωγή Σελ. 353
10.2. Προσφυγή κατά κράτους μέλους Σελ. 356
10.2.1. Η Προσφυγή της Επιτροπής κατά κράτους μέλους Σελ. 356
10.2.1.1. Νομιμοποιούμενοι, αντικείμενο προσφυγής Σελ. 356
10.2.1.2. Προδικασία Σελ. 357
10.2.1.3. Κύρια διαδικασία Σελ. 359
10.2.1.4. Περιεχόμενο και ενέργεια της απόφασης Σελ. 359
10.2.2. Προσφυγή κράτους μέλους κατά κράτους μέλους Σελ. 361
10.3. Η προσφυγή ακυρώσεως Σελ. 363
10.3.1. Νομιμοποιούμενοι και αντικείμενο της προσφυγής Σελ. 363
10.3.1.1. Ενωσιακά όργανα - κράτη μέλη Σελ. 363
10.3.1.2. Ιδιώτες Σελ. 364
10.3.1.3. Αντικείμενο Σελ. 367
10.3.2. Λόγοι ακυρώσεως και προθεσμία Σελ. 368
10.3.3. Η απόφαση του ΔΕΕ Σελ. 369
10.4. Προσφυγή κατά παραλείψεως Σελ. 371
10.4.1. Νομιμοποιούμενοι, αντικείμενο προσφυγής Σελ. 371
10.4.2. Προδικασία Σελ. 372
10.4.3. Περιεχόμενο και ενέργεια της απόφασης Σελ. 372
10.5. Η ένσταση της παρανομίας Σελ. 374
10.6. Η αστική ευθύνη της Ένωσης και η αγωγή αποζημίωσης Σελ. 375
10.6.1. Προϋποθέσεις της εξωσυμβατικής ευθύνης Σελ. 376
10.6.2. Η αγωγή αποζημιώσεως Σελ. 379
10.7. Η προσωρινή δικαστική προστασία Σελ. 381
10.8. Η προδικαστική παραπομπή Σελ. 383
10.8.1. Εισαγωγή Σελ. 383
10.8.2. Το στάδιο ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου Σελ. 384
10.8.2.1. Νομιμοποιούμενοι προς άσκηση παραπομπής Σελ. 384
10.8.2.2. Υποχρέωση και ευχέρεια παραπομπής Σελ. 385
10.8.2.3. Το αντικείμενο της παραπομπής Σελ. 388
10.8.2.4. Ασάφεια και αμφισβήτηση Σελ. 390
10.8.2.5. Η θέση των διαδίκων Σελ. 391
10.8.3. Το στάδιο ενώπιον του ΔΕΕ Σελ. 392
10.8.4. Επείγουσα προδικαστική παραπομπή Σελ. 394
10.9. Ειδικές διαδικασίες Σελ. 394
10.10. Ένδικα μέσα Σελ. 395
10.11. Η αναγκαστική εκτέλεση Σελ. 396
10.12. Ειδικοί περιορισμοί στη δικαστική προστασία Σελ. 398
10.13. Έννομη προστασία ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων - Η ευθύνη του κράτους μέλους λόγω εσφαλμένης εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου Σελ. 399
10.13.1. Η δικονομική αυτονομία Σελ. 400
   
10.13.2. Η ευθύνη του κράτους μέλους Σελ. 401
10.13.2.1. Νομική βάση Σελ. 402
10.13.2.2. Οι προϋποθέσεις της ευθύνης Σελ. 403
10.13.2.3. Υπεύθυνα κρατικά όργανα Σελ. 404
10.13.2.4. Η έκταση της ευθύνης Σελ. 406
11 Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Σελ. 407
11.1. Η έννοια της εσωτερικής αγοράς Σελ. 407
11.2. Οι γενικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία των θεμελιωδών ελευθεριών Σελ. 409
11.2.1. Οι εγγυήσεις που παρέχουν οι θεμελιώδεις ελευθερίες Σελ. 410
11.2.1.1. Η απαγόρευση των διακρίσεων Σελ. 410
11.2.1.2. Η απαγόρευση των περιορισμών Σελ. 411
11.2.1.3. Η αντίστροφη διάκριση Σελ. 413
11.2.2. Οι αποδέκτες των υποχρεώσεων Σελ. 415
11.2.3. Οι αποδέκτες των δικαιωμάτων Σελ. 418
11.2.4. Το τοπικό πεδίο εφαρμογής Σελ. 419
11.2.5. Οι εξαιρέσεις Σελ. 420
11.2.5.1. Οι ρητά προβλεπόμενες εξαιρέσεις Σελ. 420
11.2.5.2. Οι νομολογιακές εξαιρέσεις Σελ. 426
11.2.6. Εξαιρούμενοι τομείς Σελ. 429
11.3. Η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων Σελ. 432
11.3.1. Η έννοια του εμπορεύματος Σελ. 435
11.3.2. Η Τελωνειακή Ένωση Σελ. 437
11.3.2.1. Απαγόρευση εισαγωγικών και εξαγωγικών δασμών Σελ. 438
11.3.2.2. Απαγορεύσεις μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος Σελ. 439
11.3.2.3. Εξαιρέσεις Σελ. 440
11.3.2.4. Κοινό δασμολόγιο Σελ. 443
11.3.3. Οι ποσοτικοί περιορισμοί Σελ. 445
11.3.3.1. Η απαγόρευση των ποσοτικών περιορισμών Σελ. 446
11.3.3.2. Η απαγόρευση των μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος Σελ. 446
11.3.4. Τα κρατικά εμπορικά μονοπώλια Σελ. 454
11.3.4.1. Η έννοια του κρατικού εμπορικού μονοπωλίου Σελ. 454
11.3.4.2. Η διαρρύθμιση των μονοπωλίων Σελ. 456
11.4. Η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων Σελ. 458
11.4.1. Η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων (μισθωτών) Σελ. 459
11.4.1.1. Το ιδιαίτερο περιεχόμενο της ελευθερίας Σελ. 461
11.4.1.2. Η αμοιβαία αναγνώριση των διπλωμάτων Σελ. 468
11.4.1.3. Η κοινωνική ασφάλιση Σελ. 470
11.4.2. Το δικαίωμα εγκατάστασης Σελ. 473
11.4.2.1. Έννοια Σελ. 473
11.4.2.2. Περιεχόμενο Σελ. 474
11.4.2.3. Οι εταιρίες Σελ. 475
Α. Μορφές εγκατάστασης των εταιριών Σελ. 478
Β. Το νομικό πλαίσιο των εταιριών Σελ. 480
11.5. Η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών Σελ. 482
11.5.1. Έννοια, διακρίσεις Σελ. 483
11.5.2. Τρόποι παροχής υπηρεσιών Σελ. 485
11.5.3. Το περιεχόμενο της ελευθερίας Σελ. 486
11.5.4. Η αρχή της χώρας προέλευσης Σελ. 490
11.5.5. Μέτρα εναρμόνισης οικονομικών δραστηριοτήτων Σελ. 491
11.6. Η ελεύθερη κίνηση των κεφαλαίων Σελ. 494
11.6.1. Έννοια, περιεχόμενο Σελ. 494
11.6.2. Εξαιρέσεις Σελ. 497
11.7. Μια σχηματοποιημένη παρουσίαση των θεμελιωδών ελευθεριών Σελ. 499
11.8. Οι προοπτικές της εσωτερικής αγοράς Σελ. 500
12 Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Σελ. 503
12.1. Εισαγωγή Σελ. 503
   
12.2. Η απαγόρευση των συμφωνιών Σελ. 506
12.2.1. Οι αποδέκτες της απαγόρευσης Σελ. 507
12.2.2. Το αντικείμενο της απαγόρευσης Σελ. 508
12.2.3. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής του αρθ. 101 ΣΛΕΕ Σελ. 511
12.2.3.1. Επηρεασμός του ενδοενωσιακού εμπορίου Σελ. 511
12.2.3.2. Νόθευση του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά Σελ. 512
12.2.4. Οι συνέπειες της απαγόρευσης Σελ. 514
12.2.5. Απαλλαγές περιοριστικών συμπράξεων Σελ. 515
12.3. Απαγόρευση καταχρηστικής εκμετάλλευσης δεσπόζουσας θέσης Σελ. 517
12.3.1. Δεσπόζουσα θέση και καταχρηστική της εκμετάλλευση Σελ. 517
12.3.2. Επηρεασμός του ενδοενωσιακού εμπορίου Σελ. 520
12.4. Η εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού Σελ. 521
12.5. Η σχέση ενωσιακού και εθνικού δικαίου ανταγωνισμού Σελ. 523
12.6. Ο έλεγχος των συγκεντρώσεων Σελ. 526
12.7. Οι δημόσιες επιχειρήσεις Σελ. 530
12.7.1. Η έννοια των δημοσίων επιχειρήσεων Σελ. 530
12.7.2. Η επιταγή της § 1 αρθ. 106 ΣΛΕΕ Σελ. 531
12.7.3. Η εξαίρεση και οι προϋποθέσεις εφαρμογής Σελ. 532
12.7.4. Οι αρμοδιότητες της Επιτροπής Σελ. 535
12.8. Οι κρατικές ενισχύσεις Σελ. 536
12.8.1. Έννοια και προϋποθέσεις απαγόρευσης Σελ. 537
12.8.2. Οι εξαιρέσεις Σελ. 540
12.8.3. Η διαδικασία ελέγχου Σελ. 543
12.8.4. Η επιστροφή των παρανόμων κρατικών ενισχύσεων Σελ. 545
12.9. Οι δημόσιες συμβάσεις Σελ. 547
13 Ο ΧΩΡΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ Σελ. 552
13.1. Η έννοια του Χώρου Σελ. 553
13.2. Η διέλευση των συνόρων (οι Συμφωνίες Schengen) Σελ. 554
13.3. Οι θεωρήσεις εισόδου Σελ. 557
13.4. Το άσυλο Σελ. 558
13.5. Η μετανάστευση Σελ. 560
13.6. Η δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις Σελ. 562
13.7. Η δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις Σελ. 564
13.8. Η αστυνομική συνεργασία Σελ. 567
14 Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ) ΤΩΝ ΝΟΜΟΘΕΣΙΩΝ Σελ. 570
14.1. Ο στόχος της προσέγγισης των νομοθεσιών Σελ. 571
14.2. Η προσέγγιση με βάση το αρθ. 114 ΣΛΕΕ Σελ. 571
14.3. Η προσέγγιση με βάση το αρθ. 115 ΣΛΕΕ Σελ. 573
14.4. Η ανοιχτή εναρμόνιση Σελ. 575
15 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Σελ. 578
15.1. Η οικονομική πολιτική Σελ. 579
15.1.1. Ο συντονισμός της οικονομικής πολιτικής Σελ. 580
15.1.2. Η δημοσιονομική πειθαρχία Σελ. 582
15.1.3. Η νέα διακυβέρνηση σχετικά με τη δημοσιονομική πειθαρχία Σελ. 584
15.2. Η νομισματική πολιτική και η ΟΝΕ Σελ. 587
15.2.1. Η άσκηση της νομισματικής πολιτικής Σελ. 589
15.2.2. Η ένταξη νέων κρατών μελών στην ευρωζώνη και η αποχώρηση Σελ. 591
16 Η ΓΕΩΡΓΙΑ, ΑΛΙΕΙΑ Σελ. 594
16.1. Η γεωργία Σελ. 594
16.1.1. Οι στόχοι της κοινής αγροτικής πολιτικής Σελ. 595
16.1.2. Το κεκτημένο της κοινής αγροτικής πολιτικής Σελ. 596
16.1.2.1. Η κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών Σελ. 597
16.1.2.2. Ο μηχανισμός στήριξης του γεωργικού εισοδήματος Σελ. 599
16.1.2.3. Η γεωργική διαρθρωτική πολιτική Σελ. 600
16.1.2.4. Η μεταρρύθμιση του 2013 Σελ. 602
16.1.3. Η χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής Σελ. 603
16.1.4. Ο έλεγχος του ανταγωνισμού Σελ. 604
16.1.5. Η ενωσιακή αγροτική νομοθεσία Σελ. 604
16.1.6. Η εξέλιξη της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής Σελ. 605
16.2. Η αλιεία Σελ. 607
17 ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ  
17.1. Κοινωνική πολιτική Σελ. 611
17.1.1. Ο κοινωνικός χάρτης Σελ. 612
17.1.2. Η κοινωνική πολιτική στο πρωτογενές δίκαιο Σελ. 613
17.1.3. Μέτρα κοινωνικής πολιτικής Σελ. 615
17.1.4. Ισότητα ανδρών και γυναικών, καταπολέμηση των διακρίσεων Σελ. 617
17.2. Η προστασία των καταναλωτών Σελ. 619
17.3. Η πολιτική προστασία Σελ. 624
17.4. Παιδεία και επαγγελματική εκπαίδευση Σελ. 624
17.5. Ο πολιτισμός Σελ. 628
17.6. Η δημόσια υγεία Σελ. 630
17.7. Το περιβάλλον Σελ. 633
17.7.1. Το πρωτογενές δίκαιο για το περιβάλλον Σελ. 634
17.7.2. Μέτρα πολιτικής Σελ. 637
Α. Γενικά μέτρα Σελ. 637
Β. Ειδικά μέτρα Σελ. 638
17.8. Οι μεταφορές Σελ. 640
17.9. Τα διευρωπαϊκά δίκτυα Σελ. 645
17.10. Η βιομηχανία Σελ. 646
17.11. Έρευνα και τεχνολογία Σελ. 648
17.12. Τίτλοι διανοητικής ιδιοκτησίας Σελ. 649
17.13. Ενέργεια Σελ. 650
17.14. Τουρισμός Σελ. 652
17.15. Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή Σελ. 652
17.16. Η πολιτική απασχόλησης Σελ. 655
17.17. Φορολογική πολιτική Σελ. 656
18 ΟΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Σελ. 660
18.1. Η Κοινή εμπορική πολιτική Σελ. 661
18.1.1. Αυτόνομη εμπορική πολιτική Σελ. 663
18.1.2. Συμβατική εμπορική πολιτική Σελ. 665
18.2. Μέτρα εμπορικού αποκλεισμού-περιοριστικά μέτρα Σελ. 666
18.3. Η αναπτυξιακή πολιτική Σελ. 667
18.4. Η σύνδεση τρίτων κρατών με την Ευρωπαϊκή Ένωση Σελ. 668
18.5. Ανθρωπιστική βοήθεια Σελ. 670
18.6. Η πολιτική γειτονίας Σελ. 671
19 ΚΟΙΝΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (ΚΕΠΠΑ) Σελ. 672
19.1. Η ΚΕΠΠΑ Σελ. 673
19.1.1. Οι αρχές και οι στόχοι της ΚΕΠΠΑ Σελ. 673
19.1.2. Οι αρμοδιότητες των οργάνων Σελ. 675
19.1.3. Οι πράξεις στην ΚΕΠΠΑ Σελ. 677